Motivasyon artırıcı uygulamalar - Belimitless

Eğer internette çok zaman geçirdiğinizi düşünüyor ve birinin her tarayıcıyı açışınızda size motivasyon artıcı mesajlar vermesini, bir yandan da internet kullanımınız hakkında bilgi vermesini istiyorsanız, Google Chrome'a yükleyebileceğiniz Belimitless tam size gore.

Belimitless'a günlük ve yıllık amaçlarınızı girebilir, hem de aklınıza takılan dikkat dağıtıcı her türlü düşünceyi ilgili alanı kullanarak sonraki bir zamana bırakabilirsiniz. Bütün yazdıklarınız sadece bilgisayarınızda tutuluyor, herhangi bir siteye ya da internete yüklenmiyor. 

Belimitless bulunduğunuz zamana göre size bazen biraz dinlenmenizi, hareket etmenizi ya da öğle yemeği yemenizi hatırlatacak. Ustelik bunları birbirinden güzel duvar resimleri ile aktaracak. Kısa sürede benim en sevdiğim uygulamalardan biri oldu. Umarım siz de beğenir ve kullanırsınız.

3 hedef - Nasıl yazıyorum? #3

İşler güçler çok mu birikti? Yazılacak, çizilecek çok mu şey var? Yapılacak çok şey olduğunda nereden başlayacağımıza, hangisini önce yapacağımıza karar vermemiz zor. Üstelik, bazen kısa sürede çok şey yapabileceğimizi düşünüp gerçekleştiremeyince umutsuzluğa düşmek çok kolay. O yüzden her hafta için üç hedef belirleyin. Yazılacak üç yazı, gerçekleştirilecek üç hedef. Hedefleriniz konusunda gerçekçi olun, eğer büyük hedefleriniz varsa onları basamaklandırın ve bu basamaklardan bir tanesini listenize alın. Hafta boyunca bu hedeflerin dışında bir şey üzerine çalışmayın. Eğer zamanınız kalırsa diye bonus olarak küçük bir hedef belirleyebilirsiniz ama bu hedefe ancak listedekileri bitirdikten sonra geçin. Hafta sonunda başarınızı kutlamayı da unutmayın :)

Hafta sonu da ne demek?

Dün bir konferans için hazırladığım sunumu bitirdim. Bu sabah da fark ettim ki 20 gündür zinciri kırmamışım :) Ya siz?

Mutfağı temizlemek - Nasıl yazıyorum? #2

Yazma konusunda her zaman iyi tavsiyeler bulduğum sitelerden biri PhD2Published. Bugünkü tavsiye de editörlerinden Linda Levitt'den geliyor. Linda Levitt eğer yazmayı ertelemek için ister istemez aklınız mutfağı temizlemeye, arabanızı yıkamaya ya da gardırobunuzu düzenlemeye gidiyorsa, gidin ve aklınıza takılan şeyi yapın diyor. Ama bunu yaparken mutlaka yazacaklarınız hakkında düşünün. Böylece zihinsel olarak kendinizi yazmaya hazırlar, hatta orijinal fikirler bile üretebilirsiniz. 

Bugün Uluslararası Anadil Günü!

Biraz daha... - Nasıl yazıyorum? #1

Yazma rutini geliştirme programını bitirirken yazma konusunda tavsiyelere devam edeceğimi söylemiştim. Bu tavsiyeleri "Nasıl yazıyorum?" başlığı altında toplayacağım. 

Ilk tavsiye Alison Miller'ın Finish Your Dissertation Once and for All! kitabından. Miller, kendinizi yorgun hissettiğiniz, canınızın sıkıldığı, bir dakika bile daha fazla çalışamayacağınızı düşündüğünüz anlarda "biraz daha" tavrını takınmanızı tavsiye ediyor. Bir cümle, bir paragraf daha... Miller'in öğrencileri bu metodu kullanarak çok daha uzun süreler çalışabildiklerini ve motivasyonlarının arttığını görmüşler. Tabii ki aşırıya kaçıp kendinizi yorgun düşürmemenizi ve bunun sonucu olarak sonraki günlerde çalışmayı aksatmamanızı da öğütlüyor. O yüzden kendinize bir sınır belirleyip o sınırı aşmamaya çalışın, yoksa düzenli çalışma programınızı riske atarsınız. Esas olan bir anlık başka şeyler yapma isteğini ortadan kaldırmak.

Neden öpüşüyoruz?

Yemek yaparken dans etmek isteyenlere...

...şarkı listesi The Kitchn'dan.

Okumak ve Değerlendirme - Yazma rutini adım #29 ve #30

Dün çok yoğun ve evden uzak kaldığım bir gündü, o yüzden bugün 29 ve 30. günleri beraber yazarak devam ediyorum. Hatta bitiriyorum bu planı.

Sona doğru yaklaşırken 29. gün önerisi okumak, ama yazmak hakkında okumak. Ne kadar okursak o kadar yazmak isteğiniz artacak, hem de yazmayı kolaylaştırıcı stratejileri, başkalarının yazmak hakkında ne düşündükleri ya da yaptıklarını öğreneceksiniz. Geçtiğimiz ay boyunca bir kaç eser paylaştım yazmak konusunda. Stephen King'in On Writing: A Memoir of the Craft'ı favorilerim arasında. Anne Lamott'un Bird by Bird'ünü de unutmamak lazım. Onun dışında Brain Pickings sitesini de öneririm. Ne yazık ki bu konuda Türkçe yazılmış eser önerim yok. Akademik yazım biçimleri ile ilgili olarak sürekli okumaya çalışıyorum. Yeri geldiğinde onlardan da bahsedeceğim.

30. gün, yani Lift'in yazma rutini geliştirme programının son günü ise bu ayın değerlendirmesini yapmak üzerine. Benim için neler işe yaradı, neler yaramadı? 

1. İtiraf ediyorum: ben zinciri bir çok kere kırdım. Bazen istemli olarak, dinlenmek istediğim için, bazen de istemsiz, genel yoğunluk ve koşuşturmaca yüzünden. "İnsanım, normal makine gibi her gün yazamamam." diyerek kendimi affedeyim. 

2. Evde çalışamadığıma kanaat getirdim. Kütüphaneye gittiğim günler çok daha verimliyim. Evde zamanımdan ve dikkatimden çalacak çok şey var. 

3. İnternet verimimi düşüren en büyük etken. 

4. İşe yarayan şeyler ise, 

• Akşamdan ertesi günün planını yapmak ve gerekli her şeyi hazırlamak.
• Sabah yataktan kalkmadan yazacaklarımı, çalışacaklarımı düşünmek (evet motivasyon artırıyor, dün denedim, en verimli günlerimden biriydi.)
• Çalışmadığım zamanlardaki pişmanlığımı kendimi motivasyon edecek şekilde kullanmam. Pişmanlık anlarımı hatırlayıp o anı tekrar yaşamamak için çalışmak. Biraz sadistçe ama işe yarıyor :)

Bu aylık planı bir ay daha tekrarlamaya karar verdim. Bu sefer zinciri kırmamak konusunda daha başarılı olacagim umarim. Başarılı olup olmadığımı yandaki takvimden takip edebilirsiniz. Blogda yazma konusundaki paylaşımlarıma her gün olmasa da devam edeceğim. 

Alfa evresi - Yazma rutini adım #28

Lift 28. gün stratejisi olarak sabah uyandığınızda bir kaç dakika yatakta kalmanızı ve ne yazacağınızı düşünmenizi öneriyor. Uyandıktan sonra ilk 15-20 dakika, beynimiz Alfa evresi denen evrede ve uyku ile uyanıklık arasında, öğrenme ve problem çözme kapasitesinin en yüksek seviyesinde. İnternette yaptığım araştırmaya göre de bu evrede bir şeyler üzerine yoğunlaşmak daha kolay ve öğrenilenlerin unutulma ihtimali daha düşük. Yani bu evrede yazacaklarınızı düşünmek, hem motivasyonunuzun gün boyunca en yüksek seviyede olmasını, hem de yazacaklarınızla ilgili yaratıcı düşünceler üretmenizi sağlayabilir. Açıkçası ben bu stratejiyi bütün öğrencilik hayatım boyunca, özellikle sınav dönemlerinde uyguladım. Yatmadan önce ve uyandıktan hemen sonra notlarıma göz gezdirerek çalışırdım.  Motivasyonumu artırmak için kullanmayı hiç düşünmemiştim, deneyeceğim.

Yatmadan önce... - Yazma rutini adım #27

...yazdıklarınızı okuyun. Hani en başından beri söylediğim, o düzeltmeleri yapılmamış, ham, bitmemiş karalamaları... Gece gece oturup da düzeltmeleri yapın demiyorum tabii ki. Sadece okuyun ve uyuyun. Uyurken beynimiz çalışmaya devam ediyor. Sabah kalktığınızda yeni fikirler, eski fikirlerin gelişmiş, iyileşmiş halleri olacak. Yatağınızın başucunda mutlaka bir kağıt kalem bulundurun ki unutmayın taze fikirlerinizi. Bu benim için uygulaması çok zor bir adım açıkçası ama denemeye değer.

Ilham - Yazma rutini adım #26

"Yazmak iyi güzel de ne yazacağım?" sorusu kafanızı mı kurcalıyor? Aslında ilham günlük hayatın her yerinde. Ben bir yıldır sözlü iletişim ve liderlik becerilerini geliştirme amacıyla kurulmuş Toastmasters International üyesiyim. Toastmasters International üyeleri Toastmasters metoduna uygun olarak metinler hazırlayıp diğer grup üyeleri önünde konuşma yapıyorlar. Ilk başta ne konuda konuşma yapacağını bulmak zor olabiliyor ama size tavsiye edilen hayatınıza, çevrenize, ilişkilerinize bakarak konular bulmanız. Yaptığınız seyahatler, gittiğiniz okul, toplu taşıma araçları, bir çocuk kitabı ya da alışveriş alışkanlıklarınız bile yazı konusu olabilir. Buna ek olarak, başkalarının yazdıklarını okumak tabii ki en büyük ilham kaynağı.

Yazmak istediğiniz konuların mutlaka bir listesini yapın. Aklınıza gelen en küçük fikri bile bu listeye not edin. Başta değersiz ve önemsiz görünen fikirler, biraz araştırma ve üzerinde düşünme ile bir çok yazıya temel oluşturabilir. 

Dönemlere Göre Get Lucky

Sadece yaz - Yazma rutini adım #25

Bu stratejiden daha önce de bahsetmiştim: Yazma vakitlerini sadece yazmaya ayırmak. Yazı kalitesi, imla hataları, cümle bozuklukları üzerinde durmadan, sadece yazmak. Düzenleme, geliştirme, güzelleştirmeye başka bir zaman dilimi ayırmak ve düşünce akışını bozmadan sadece yazmak.

Bazı yazarlar, başta rahatsız edici olabileceğini kabul etseler de bilgisayar ekranını karartarak yazmayı öneriyorlar. Ne yazdığınızı göremezseniz düzeltme de yapamazsınız, değil mi?

Taslaklar - Yazma rutini adım #24

Yazmayı kolaylaştırmak için taslaklar hazırlayabilirsiniz. Bu taslaklar, yazmak istediklerinizden oluşan kısa not listeleri de olabilir, her yazacağınız yazı içinde bulunması gereken başlıklar da.

Örneğin en basitinden, bu blog kaydını hazırlamak için benim taslağım:

1. Fotoğraf
2. Mesaj

Bir günlük yazıyor olsaydım şöyle bir taslak kullanabilirdim:

1. Ne gerçekleştirdim?
2. Ne öğrendim?
3. Ne hissettim?
4. Ne yapacağım?

Yani çalışma sisteminize ve yazacağınız türe gore farklılıklar olacak. Amaç taslaktaki bütün maddeleri yerine getirdiğinizde bitirme hissi yaratmak ve motivasyonunuzu artırmak. Tabii ki "size göre" eksiksiz bir yazı yazmış olmak da cabası.

"Özgür toplumlar...

... hareketli toplumlardır ve hareket; gerilim, muhalefet, kırılma getirir. Özgür insanlar kıvılcımlar çıkartırlar ve o kıvılcımlar özgürlüğün varlığının en iyi kanıtıdır."

"İfade özgürlüğü nedir? Birilerinin canını sıkma özgürlüğü olmadan ifade özgürlüğü ortadan kalkar." 

- Salman Rushdie

Nazi işgali altında Paris...

André Zuca objektifinden renkli ve siyah beyaz Nazi işgali altında Paris fotoğrafları... Nazi propagandasının güzel bir örneği. Parisliler'in işgal altında hiç bir şey yokmuş ve keyifleri yerindeymiş gibi pozları ise rahatsız edici. Objektifler o kadar da objektif değiller.

Rösti - Isviçre usulü patates tava

Dün evde pek de bir şey kalmadığını görüp gözümü patates torbasına diktim ve bu kadar sene Isviçre'de yaşayıp da şimdiye kadar yapmadığım Rösti'yi denemeye karar verdim. Dışarıda bir çok kere yememe rağmen neden hiç yapmadım bilmiyorum.

Rösti yokluk zamanlarında Isviçre'nin Alman bölgesinde ortaya çıkmış. Zamanında kahvaltıda yanında kahve ile tüketilen Rösti şimdi Isviçre'nin ulusal yemeklerinden biri.

Malzemeler:

• 3 büyük boy patates
• 3 kaşık zeytin yağı
• Tuz

Yapılışı:

1. Patatesleri uzun şeritler halinde rendeleyin.
2. Zeytinyağını tavaya alıp kızdırın. Patatesleri ve tuzu ekleyerek bir kaç dakika karıştırarak pişirin.
3. Renkleri hafif değişmeye başladığında karıştırmayı bırakın ve bir spatül yardımıyla üzerine bastırarak patatesleri birbirine yapıştırın. 
4. Bir tarafı kızardığında bir tabak yardımıyla şeklini bozmadan diğer tarafını da çevirip kızartın. 

Notlar: 

• Etlerin, balıkların yanına, benim servis ettiğim gibi üzerinde yumurta ile, peynir rendesi veya şarküteriyle, hatta ekşi krema ve füme somonla servis edilebilir. Ben yanına domatesli brokoli de ekleyerek daha dengeli bir öğün oluşturmaya çalıştım.

Planlama - Yazma rutini adım #23

Ne yazacağınızı, nasıl ve ne zaman yazacağınızı planlamak, hem yazma eylemini kolaylaştırır, hem de motivasyonunuzu artırır. Planlama, yazma vakti geldiğinde paniklememenizi ve ilk fikir ile yazıya dökme arasındaki sürede de fikirlerinizin olgunlaşmasını ve gelişmesini sağlar. Bugünkü strateji önerimiz: bir haftalık çalışma saatlerinizi ve bu saatlerde neler yazacağınızı içeren bir liste hazırlamak.

Kutlama ve İçeriğe odaklanma - Yazma rutini adım #21 ve #22

Dün çok kaotik bir gündü ve ben yazdığım yazıyı paylaşmayı unuttum. Kaldığımız yerden devam...

Lift 21. gününü kutlamaya ayırmış. Uygulamaya başladığınızdan bu yana zinciri kırmadıysanız ne mutlu size. Bugün bunu kutlayalım. Ama benim gibi zinciri kırdıysanız yine de kutlama yapabilirsiniz, çünkü muhtemelen uygulamaya başladığınızdan beri uygulama öncesine nazaran daha çok yazdınız! :)

22. günde Lift yeni bir strateji öneriyor: İçeriğe odaklanma ve tam da her şey yolunda giderken ara verme. Mesela bir cümlenin ya da paragrafın ortasında, tam da ne yazacağınız aklınızda belirginken çalışmayı o gün için bırakma. Ertesi gün ne yapacağınızı bildiğiniz için yazmaya başlamanın çok daha kolay olacağını söylüyor. Ertesi güne kadar ne yapacağınızı düşünüp endişelenmeyin, böylece beyniniz de yazacaklarınız hakkında yorulmayacak ve ertesi gün kaldığınız yerden ve bu sefer enerji dolu bir şekilde devam edebileceksiniz. Bu strateji bir çok kişi tarafından öneriliyor. Ben henüz denemedim ama deneyip buradan sonuçları paylaşacağım.

Türkiye'de cezasızlığa son!

Yavaş yavaş, adım adım... - Yazma rutini adım #20

Lift'in yazma rutini geliştirme planının 20. günü. 3. haftanın bitimine 1 gün kaldı. Bu aşamada Lift her gün az da olsa ilerleme ile bir ayın ya da bir yılın sonunda büyük bir proje gerçekleştirebileceğimizi söylüyor. Her gün için belirlediğiniz amacı büyük bir projenin parçası olarak görmeniz de motivasyonunuzu artıracaktır.

Bu tavsiye aslında bana Anne Lamott'un Bird by Bird* kitabını hatırlattı. Anne Lamott kitabının başlığının hikayesini anlatırken büyük projelerin bizleri korkuttuğundan ve yapmamız gerekenlerden alıkoyduğundan bahsediyor. 30 yıl önce küçük kardeşinin yaz boyunca kuşlar üzerine yapması gereken ödevi ertelediğini ve teslim etmesi gereken günden sadece bir gün önce ağlamaklı, önünde kuşlar üzerine yazılmış sayısız kitap, nereden başlayacağını bilemez halde mutfak masasında oturduğunu anlatıyor. Bu durumu gören babası oğlunun yanına oturup ona önce birinci kuşu sonra ikincisini yazmasını söylüyor. Bu kadar basit: önce birinci kuş, sonra ikinci kuş... yavaş yavaş, adım adım...

* Kitabın Türkçe çevirisi yok. Tam başlığı Bird by Bird: Some Instructions on Writing and Life. Türkçe'ye Adım Adım: Yazmak ve Yaşam Üzerine Bazı Dersler olarak çevirilebilir. 

Işe yariyor mu? - Yazma rutini adım #18 ve #19

Uçüncü haftanın ortasına geldik. Ben yine bir gün arayla yazıyorum. 

Lift planı işe yarıyor mu? 18. günün önerisi, her şey yolunda gidiyorsa, devam! Ama arada değişiklik yapmak, yeni yöntemleri keşfetmenizi ve potansiyelinizi artırmanızı sağlayabilir. Farklı zamanlarda ve farklı mekanlarda çalışmayı deneyip sizin için olumlu veya olumsuz yönlerini değerlendirin ve daha verimli yazmanızı sağlayacak değişikliklerden korkmayın. Bunların farkına varmak bile bir ilerlemedir. 

19. günde Lift minimuma odaklanmamanızı ve sadece hedefi tutturmakla yetinmemenizi söylüyor. Evet, kulağa garip gelebilir çünkü şimdiye kadar hep küçük hedeflerden ve istikrardan bahsettik. Ama 19. güne geldik ve sadece minimum düzeyde kalmak yazma işine bakışımızla ilgili kötü alışkanlıklar geliştirebilir. Bazı günler günlük işlerin ve sorumlulukların arasında yapabileceğinizin en üst seviyesi o "minimum" olabilir ama ya diğer günler? Her zaman gelişmeyi hedef almak ve daha iyisini yapmak elimizde. 

Sadece başla! - Yazma rutini adım #17

Lift 17. günde sadece başlamanın bile yeterli olabileceğini söylüyor. İlham yazmaya başladığınızda geliyor, yazmak hakkında düşündüğünüzde ya da yazmaya hazırlandığınızda değil. Ve yine tekrar ediyor, beklentilerinizde esnek olun. Yazdığınızın içeriği şimdilik önemli değil, her zaman geliştirmeye ve iyileştirmeye vaktiniz var. Şimdilik yapmanız gereken sadece başlamak ve yazmak. Başlamak bitirmenin yarısıdir derler ya, aynen öyle.